Letsels van de kruisbanden en gewrichtsbanden

Wat is het?

Letsels van gewrichtsbanden worden bijna altijd veroorzaakt door een acuut traumatisch letsel (meestal tijdens het sporten; denk aan ski-ongeval, voetbaltrauma, .. ).  Vaak is dit een draaibeweging, torsie- of rotatietrauma genoemd, gecombineerd met een valgus-moment (beweging van de knie naar binnen toe).

De mediale band en de voorste kruisband zijn de ligamenten die het vaakst gekwetst geraken. 70% van de voorste kruisbandletsels wordt veroorzaakt door een verdraaiing van de knie bij het sporten. De spieren zijn dan niet voldoende aangespannen om de enorme kracht die op de kruisband wordt uitgeoefend, op te vangen. De kruisband scheurt vervolgens gedeeltelijk of geheel af. De laterale band en de achterste kruisband worden minder vaak geraakt.

Symptomen 

Frequent gebeurt dit zonder contact met een medespeler of andere persoon. 

• Typisch voelt of hoort men hierbij soms een krak. 
• Meestal kan men dan niet verderspelen en zwelt de knie progressief. Soms zijn de klachten echter intieel zeer mild (enkel lichte pijn en zwelling) en wordt de diagnose pas veel later gesteld (vooral bij solitaire letsels van de voorste kruisband zonder bijkomend letsel).
• Vaak heeft men ook het gevoel van doorzakken of een instabiel gevoel (geen vertrouwen in de knie).
• Op de langere termijn kan het kraakbeen van de knie slijten en neemt de kans op andere letsels toe.
• De knie is pijnlijk bij het belasten

Diagnose

Meestal is het verhaal zeer suggestief (bv. torsietrauma met krak bij sporten en zwelling nadien). Soms zijn de klachten echter mild, zoals hierboven beschreven.

Daarom is het nuttig bij een knietrauma (zelfs bij milde klachten) toch een MRI-scan te nemen. Hierop kunnen ook eventuele geassocieerde letsels (meniscus-, kraakbeenletsels,..) vastgesteld worden.

Deze MRI-scan vervangt uiteraard het klinisch onderzoek niet. Dit klinisch onderzoek is vaak in de acute fase moeilijk uit te voeren gezien pijn en zwelling.

Klassiek worden 3 testen uitgevoerd: de Lachman-test, de voorste schuiflade test en de pivot-shift test. Bij de eerste 2 testen ziet men een toegenomen translatie van het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen (positieve voorste schuiflade). Bij de pivot-shift-test wordt voornamelijk de rotationele instabiliteit beoordeeld.

Behandeling

Voorste kruisbandscheuren kunnen soms conservatief (= niet operatief) behandeld worden (oudere patiënten met een laag activiteitsniveau). Dit gebeurt onder begeleiding van een kinesitherapeut. Een kapotte kruisband kan uit zichzelf niet genezen. 

In de regel is een herstel van de kruisband aangewezen bij instabiliteitsklachten, geassocieerde letsels (meniscus-, kraakbeenletsels,..) en dit afhankelijk van leeftijd en activiteitsniveau. Na de operatie mag u onmiddellijk alweer korte stukjes, met behulp van uw krukken, wandelen.